عقاید

تعریف دقیق عرفان چیست؟

عرفان تقسیم می شود به: عرفان نظری و عرفان عملی. تعریف علم عرفان نظری: ترجمه و تعبیر حقایق و معارف توحیدی، یعنی وحدت شخصی وجود و لوازم آن، که عارف از راه شهود در نهایی ترین مرحله آن به دست آورده باشد؛ شهودی که معمولا در پی ریاضت و عشق حاصل می شود. و اما تعریف علم عرفان عملی: مجموعه دستورها و قواعد معطوف به اعمال و احوال قلبی (ریاضت ها) در قالب منازل و مقامات که تبعیت از آن ها به حصول کمال نهایی انسان (توحید یا مقام فنا یا مشاهده حق) می انجامد. خوشا آن دم که ما بی خویش باشیم * غنی و مطلق و درویش باشیم

شطحیات چیست؟

حدیث و ماجرای شطح و طامات * خیال خلوت و نور کرامات(1) ابو نصر سرّاج طوسی (وفات 873 هـ) می‌گوید «شطح» به معنی حرکت است، و آسیاب را هم به این جهت مشطاح گویند که آرد همواره در آن حرکت می‌کند؛ وچه بسا که‌ از شدت پُری، از هر دو جانب، آرد سرریز گردد. شطح مانند آب سرشاری است که از جویبار تنگ می‌گذرد، و لذا از شدت سرشاری به طرفین سرریز کند و خرابی به بار آورد؛ به‌ همین خاطر در این گونه موارد می‌گویند « شطح الماء فی النهر»؛ یعنی آب با شدت در جوی‌ جاری شد و سرریز گردید.

چگونه در تمامی کارها و عبادات اخلاص را فراموش نکنیم؟

در سخنان پیشوایان معصوم، راه هایی برای رسیدن به اخلاص بیان شده كه به اختصار ذكر می كنیم؛ الف. قطع طمع از غیر خدا: امام باقر (علیه السلام) در این باره می فرمایند: «بنده، پرستشگر واقعی خدا نمی شود، مگر آن كه از همه مخلوقات بریده و به او بپیوندد، آن گاه خداوند می فرماید: این عمل خالص برای من است و به كرمش آن را می پذیرد».(1) ب. افزودن بر علم و یقین: حضرت علی (علیه السلام) در این باره فرموده اند: «ثمره العلم إخلاص العمل؛ اخلاص عمل، ثمره و میوه علم است.(2)

منظور از طول اَمَل (آرزوهای طولانی) چیست و شامل چه آرزوهایی می شود؟ طول امل چه عواقبی در زندگی دنیا و آخرت ما دارد؟

کسی که چشم تسلی ز آرزو دارد * علاج تشنگی از آب شور می جوید(1) طول امل که از مهم‌ترین رذایل اخلاقی بوده، انسان را از خدا دور ‌ساخته و به انواع گناهان آلوده می‌كند. این آرزوها مانند سراب در بیابان زندگی ظاهر می‌شوند و هر لحظه انسان را تشنه‌تر می‌سازند تا از شدت تشنگی هلاك سازند.

آیا درست است که تلاش کنیم تا به مقام طی الارض برسیم؟ آیا امکان انحراف در این مسیر وجود دارد؟

تو بندگی چو گدایان به شرط مزد مکن * که خواجه خود صفت بنده پروری داند(1) اگر چه تلاش برای رسیدن به طی الارض یا هر مقام معنوی دیگر، زیر نظر یک خضر راه و یک انسان کامل و مکملی، فی نفسه اشکالی ندارد، ولی توصیه دین و شریعت این است که بهترین عبادت، عبادت احراری است که در روایت آمده است:

لطف کنید شرح مختصری در مورد معروف ترین فیلسوفان اسلامی و آثار فلسفی آنان ارائه بفرمائید.

فارابی، معلم ثانی یکی از چهره های شاخص فیلسوفان مسلمان جناب «فارابی» است که به عنوان معلم ثانی مطرح می باشد (معلم اول جناب ارسطو است) که نخستین نظام فلسفی در عصر اسلامی بوسیله فارابی پی ریزی شد(1) سرگذشت فلسفه اسلامی با سر انگشتان حکیم فارابی رقم خورده است. وی به عنوان نخستین فیلسوف مسلمان، که توانسته است در نهایت فلسفه ای مستقل از فلسفه یونان پی ریزی کند، چگونگی جریان فلسفه اسلامی پس از خود را ترسیم کرده است.

جايگاه دروغ گوئی و راست گوئی در اخلاق و عرفان چيست؟

دروغ و واژه هاى معادل آن در زبان عربى، از قبيل كذب، افتراء و افک، به معناى خبر مخالف با واقع به كار مى روند. دروغ در اصطلاح دانشمندان اخلاق و فقيهان و نزد عرف نيز به همين معنا است. راستى و صدق نيز كه نقطه مقابل دروغ است، به خبر مطابق با واقع تعريف شده است.

فرق زهد اسلامی با تصوف در چيست؟

«زهد» در لغت، به معنی بی اعتنايی، و زاهد كسی است كه در عين كار و تلاش، به دنيا بی اعتنا باشد(1)؛ و زهد در اصطلاح، ضد رغبت و ميل به دنيا است؛ يعنی روی گردانی از خوشی های دنيا و اموال و منصب‌ ها و چيزهای ديگری كه با مرگ زائل می شود.(2) تفاوت زهد با تصوف انحرافی در این است:

روش تقويت تقوای الهی چگونه است؟ با انجام چه کارهایی و یا ترک چه کارهایی می توانیم تقوای الهی را در درون خود تقویت کنیم؟

توجه شما را به نکات زیر جلب می نمایم: 1. قدم اول: تقوا یعنی انجام دادن واجبات و ترک محرمات، لذا مراقبت بر این دو امر ـ که البته برای هر کسی متناسب با شغل و حرفه او معنا پیدا می کند ـ قدم اول در تقویت تقوا است. 2. شناخت آثار و بركات تقوا: از جمله عواملي كه سبب می شود انسان نسبت به يک شخص يا شیء، متنفّر باشد يا مجذوب، پی بردن به آثار آن شخص يا شیء است. هر چه شناخت انسان نسبت به آثار تقوا بيشتر باشد، در تقويت اين فريضه تلاش بيشتری می كند.

شیطان درون (نفس اماره) خطرناک تر است یا شیطان بیرون؟ چرا؟

نفس اژدرهاست او کی مرده است * از غم بی آلتی افسرده است(1) نفس اماره به عنوان شیطان درون، خطرناک تر است؛ چون در شریعت از شیطان به عنوان عدوّ (دشمن) تعبیر شده است، مثلا در قرآن کریم این آیه شریفه آمده است: «إِنَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُبين‏»؛ او (شیطان) دشمن آشكار شماست‏.(2)