عقاید

چرا در «بسم الله الرحمن الرحیم» تنها به دو صفت خداوند اشاره شده است؟

چون خداوند به واسطه رحمان و رحیم بودنش، مستحق عبادت گردیده است، این دو صفت را در «بسم الله الرحمن الرحیم» بطور خاص بیان فرموده است. به بیان دیگر این که، آن قدر رحمانیت و رحیمیت خداوند نسبت به مخلوفات و بندگان ـ در مقایسه با سایر صفات الهی ـ وسیع و گسترده است که شایسته بوده پس از ذکر «الله» که جامع اسماء و صفات است، بطور خاص مورد توجه قرار گیرد و ذکر شود.

باتوجه به تفاوت زبان مردم جهان، چگونه قرآن می تواند كتاب هدايت جهانی باشد؟

قرآن بر قوم عرب نازل شده و بطور طبیعی و منطقی، زبان آن هم باید عربی باشد: «وَ ما أَرْسَلْنا مِنْ رَسُولٍ إِلاَّ بِلِسانِ قَوْمِه‏»(1) از طرفی قرآن به هر زبانی نازل می شد، بالاخره دیگرانی بودند که زبانشان متفاوت بود، زیرا زبان مشترک جهانی نداریم؛ پس باز هم این سؤال مطرح می شد. به بیان دیگر، با نبود زبان مشترک جهانی، ممکن نیست کتابی آسمانی به همه زبان ها نازل شود.

پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله) فرمودند: «كل امر ذى بال لم يبداء فيه باسم الله فهو اءبتر»؛ هر كارى كه با نام خدا آغاز نگردد ابتر است! چرا كاري كه با نام خدا آغاز نشود ابتر است؟

"كُلُّ أَمْرٍ ذِي بَالٍ لَمْ يُذْكَرْ «بِسْمِ اللَّهِ» فِيهِ فَهُوَ أَبْتَر"؛ هر كار اهميت دارى كه با «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيم‏» شروع نشود ابتر (بى بركت و بى نتيجه) است.(1) اگر منظورتان از چرا، چرای تشریعی است باید گفت چون خود خداوند باقى و فنا ناپذير است، لذا هر آن چه به خاطر رضاى او و به نام او انجام شود نیز باقى مى‏ ماند و فنا ندارد.

چرا پاداش زهد در قرآن حوری بهشتی است؟

برخی آیات مرتبط:

چرا هیچ یک از ائمه (علیهم السلام) تفسیر قرآن ننوشته اند؟

در این زمینه چند نکته عرض می شود: 1. پس از رحلت پیامبر (صلی الله علیه و آله) به دستور خلیف دوم، تا حدود صد سال، نشر حدیث و نقل روایت، ممنوع بود و متخلفین به شدت مجازات می شدند. 2. اهلبیت پیامبر (صلی الله علیه و آله) در همه دوران ها ـ به غیر از دوران امام باقر و امام صادق (علیهما السلام) ـ در تنگنا و محدودیت خاصی بودند. اگر حکومت ها این همه جنگ و مبارزه و زندان و ... بر ایشان تحمیل نمی کردند معارف بیشتری از ایشان نشر پیدا می کرد و شبهات بیشتری روشن و پاسخدهی می شد.

خداوند چگونه اعمال انسان را حسابرسی می کند؟ بعضی آیات از حبط کامل اعمال می گویند، و برخی از تبدیل حسنات به سیئات، و بعضی آیات می گویند هر ذره ای عمل کرده باشید همان را می بینید؟ برخی از این آیات با عدالت ناسازگار است.

تضاد و تباینی بین آیات فوق نیست. آیاتی مانند «فَمَنْ يَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّةٍ خَيْراً يَرَهُ وَ مَنْ يَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّةٍ شَرًّا يَرَهُ»، كه صريح است در اين كه هر كس هر عملى از خوب يا بد انجام دهد جزاى آن را مى ‏بيند(1)، توسط آیاتی که موضوع حبط اعمال (به صورت کلی یا جزیی) را مطرح می کنند، توضیح داده می شوند.

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) در پاسخ به سؤال جهنی در خصوص شب قدر، کدام شب را با اهمیت تر خواندند؟

در مورد شب قدر و سؤال جهنی باید گفت: حدیثی است که به حدیث جهنی (الجُهَنِي‏) مشهور است. این شخص دارای شتر و گوسفند بوده و بیرون از شهر زندگی می کرده است، لذا برای آن که دقیقاً شب قدر را بشناسد به خدمت پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) رسیده و عرض می کند که دوست دارم شبی را به من بشناسانی که در ماه مبارک رمضان باشد و من به فضیلت آن شب و نماز در آن نائل شوم.

آیا بین آیاتی که دستور به رعایت اعتدال در انفاق می دهند و بین آیاتی که ایثارگران را مدح می کند تضادی نیست؟

برخی آیات مرتبط: «وَ لا تَجْعَلْ يَدَكَ مَغْلُولَةً إِلى‏ عُنُقِكَ وَ لا تَبْسُطْها كُلَّ الْبَسْطِ فَتَقْعُدَ مَلُوماً مَحْسُوراً»؛ هرگز دستت را بر گردنت زنجير مكن، (و ترك انفاق و بخشش منما) و بيش از حدّ (نيز) دست خود را مگشاى، تا مورد سرزنش قرار گيرى و از كار فرومانى!(1)

این آیه «و کان عرشه علی الماء» به چه معناست؟

«وَ هُوَ الَّذي خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ في‏ سِتَّةِ أَيَّامٍ وَ كانَ عَرْشُهُ عَلَى الْماءِ»؛ او كسى است كه آسمان ها و زمين را در شش روز [شش دوران‏] آفريد و عرش (حكومت) او، بر آب قرار داشت.(1) تعبیر عرش، در این جا، کنایه از علم و قدرت خداوند است. مراد از آب نیز می تواند معنای عام آن یعنی هر چیز مایعی باشد. لذا این آیه به زمان پیش از خلقت آسمان و زمین اشاره دارد که همه چیز به صورت مایع و مواد مذاب بوده، و خداوند با علم و قدرتش، مسلط بر آن، عالم را اداره می فرموده است.

با توجه به این آیه که خداوند صریحا می فرماید «هر که را بخواهد گمراه می کند و هر که را بخواهد هدایت»، چرا خدا با بندگان خود دوگانه برخورد می کند و بین آن ها فرق می گذارد؟ خداوند چگونه از کسی که خودش گمراه کرده می تواند در روز قیامت بخاطر اعمالش بازخواست کند؟

«فَإِنَّ اللَّهَ يُضِلُّ مَنْ يَشاءُ وَ يَهْدي مَنْ يَشاءُ»؛ خداوند هر كس را بخواهد گمراه مى سازد و هر كس را بخواهد هدايت مى‏ كند.(1)