سوره کوثر، پیشگویی قرآن
طبق آیات شریفه سوره کوثر، «عاص بن وائل» ابتر است، اما وی دارای فرزندانی بوده است، پس چگونه قرآن او را ابتر نامیده است؟
بسیاری از تفاسیر شیعه و سنی، حضرت زهرا (سلام الله علیها) را مصداق سوره "کوثر" می دانند و شأن نزول سوره کوثر را در مورد ایشان بیان کرده اند. "فخر رازی" یکی از مفسرین بزرگ اهل سنت در تفسیر سوره "کوثر"، اقوال مختلفی بیان می کند. وی می گوید:
"کوثر" نسل پیامبر (صلی الله علیه و آله) هستند. زیرا این سوره به عنوان ردیه بر سخن کسی نازل شده است که می گفت پیامبر (صلی الله علیه وآله) فرزندی ندارد. لذا معنای سوره این است که خدا به ایشان، اولادی عطا می کند که باقی خواهند ماند.
کسانی بودند که اهل بیت (علیهم السلام) را کشتند، ولی جهان پر از اولاد ایشان است. اما از نسل بنی امیه، هیچ کس که قابل ذکر باشد، باقی نمانده است. اما از نسل اهل بیت (علیهم السلام) علما و بزرگان زیادی وجود داشته اند. از جمله امام باقر، امام صادق، امام کاظم و امام رضا ( سلام الله علیهم اجمعین) و "نَفْس زکیه" و امثال آنها.(1)
بنابراین "کوثر" همان حضرت زهرا (سلام الله علیها) است که از طریق ایشان نسل پیامبر (صلی الله علیه و آله) ادامه یافت.
طبق گزارشات متعدد، "عاص بن وائل"، پدر "عمرو عاص" به پیامبر (صلی الله علیه و آله) اهانت نموده و ایشان را ابتر خطاب کرد.(2) ابتر یعنی کسی که نسلش ادامه نخواهد یافت. قرآن نیز، گوینده این سخن سخیف را مورد سرزنش قرار داده و می فرماید: «إِنَّ شانِئَكَ هُوَ الْأَبْتَر»
حال سوال اینجاست که آیا پیش گوئی قرآن درست از کار درآمده و نسل وی قطع شد؟
معروفترین چهره ای که به عنوان فرزند "عاص" یاد می شود، همان "عمروعاص" است. مادر وی "لیلی عنزیه" است. اما در مورد پدر وی اختلاف است. پنج نفر ادعای پدری وی را داشتند. اما از آن جا که به "عاص بن وائل" شباهت داشت به وی منسوب شد. تردید در مورد پدر "عمروعاص" به مجلس "معاویه" نیز کشید و شخصی در آن جا انتساب وی به "عاص" را رد کرده و گفت تو همان کسی هستی که شش نفر از مردان قریش ادعای پدری تو را کردند.(3) امام حسن مجتبی (علیه السلام) نیز خطاب به او فرمود: «تو در فراش مشترک به دنیا آمده ای.»(4)
"عاص بن وائل" فرزندی به نام "هشام" نیز داشت که در یکی از جنگ ها کشته شد و به گواهی تاریخ، فرزندی از وی باقی نماند.(5)
بنابراین در صحت انتساب "عمرو بن عاص" به "عاص بن وائل" تردید است و نیز بر فرض که این "عمرو عاص" فرزند وی باشد، نسلی از او تا همان قرن اول باقی نماند، همانطور که نسل "هشام" قطع شد. بدین ترتیب هیچ نسلی از "عاص بن وائل" باقی نماند. اما نسل پیامبر (صلی الله علیه و آله) هنوز به صورت کثیر که همان معنای کوثر است، باقی است.
پی نوشت ها:
1. ر.ک: فخر رازى، محمد بن عمر، التفسير الكبير(مفاتيح الغيب)، دار إحياء التراث العربي، 1420ق، بیروت، ج، 13، ص 313
2. واحدی نیشابوری، اسباب النزول، ترجمه، ذکاوتی، نشر نى، 1383ش، تهران، ص 247
3. ابن سعد، محمد، طبقات کبری، ترجمه دامغانی، فرهنگ و اندیشه، 1374ش، تهران، ج، 6، ص 360
4. طبرسی، الاحتجاج، نشر مرتضی، 1403ق، مشهد، ج،2، ص 35
5. ابن سعد، پیشین، ج 4، ص 172
برای مشاهده مطلب در تاپیک اصلی کلیک فرمایید
