وسوسه های نفسانی و شیطانی

image: 

فرق وسوسه های نفسانی و وسوسه های شیطانی چیست؟ وسوسه در لغت دعوت مخفیانه به کارهای زشت و گناه می باشد. زبیدی در این رابطه می گوید: «الوَسْوَسَةُ: الكَلامُ الخَفِيُّ فِي اخْتِلاطٍ، و يُرْوَى بالشِّينِ»، وسوسه کلام و سخن مخفی در حال اختلاط می باشد و دعوت به بدی می کند.(1) وسوسه نفسانی همان دعوت نفس به بدی ها و شهوات و اموری است که خدا از آن ها نهی کرده است و نفس انسانی امرکننده و دعوت کننده به بدی هاست و در قرآن از زبان حضرت یوسف می خوانیم: «وَ ما أُبَرِّئُ نَفْسي‏ إِنَّ النَّفْسَ‏ لَأَمَّارَةٌ بِالسُّوءِ إِلاَّ ما رَحِمَ رَبِّي إِنَّ رَبِّي غَفُورٌ رَحيمٌ»(2) همانا نفس انسانی دستور دهنده به بدی هاست مگر این که خداوند رحم کند. وسوسه دیگر از جانب شیطان یعنی ابلیس و دار و دسته اوست که قسم خورده است تا زمانی که خداوند به او مهلت زندگی دهد انسان ها را وسوسه کرده و از صراط مستقیم به دور کند: «قالَ فَبِعِزَّتِكَ لَأُغْوِيَنَّهُمْ‏ أَجْمَعينَ»(3) کار ابلیس وسوسه و تحریک هوای نفس انسان است و در واقع نقش اصلی را در گمراهی انسان هوای نفس انجام می دهد و به همین خاطر است که شیطان خود اعتراف کرده است که توان اغوای بندگان مخلص الهی را ندارد، چرا که آن ها آن قدر در بندگی و اطاعت الهی غرق شده اند و نفس خویش را به اطاعت خود در آورده اند: «قالَ رَبِّ بِما أَغْوَيْتَني‏ لَأُزَيِّنَنَّ لَهُمْ فِي الْأَرْضِ وَ لَأُغْوِيَنَّهُمْ‏ أَجْمَعينَ اِلاَّ عِبادَكَ مِنْهُمُ الْمُخْلَصينَ‏»(4) دلیل دیگر بر این سخن، سوره الناس است که در آن جا به خداوند پناه می بریم از وسوسه خنّاس که در سینه وسوسه می کند و خنّاس یکی از افراد ابلیس است: «مِنْ شَرِّ الْوَسْواسِ الْخَنَّاس‏ الَّذي يُوَسْوِسُ في‏ صُدُورِ النَّاس»(5) بنا بر این هوای نفس انسانی خود دعوت کننده و امر دهنده به سوی لذات و گناه است که همان وسوسه نفسانی می باشد و ابلیس نیز وسوسه کننده از بیرون است که در واقع نفس انسانی را تحریک می کند.ُ

ـــــــــــــــــــ

(1) زبیدی، تاج العروس، ج 9، ص 31، بیروت، نشر دارالفکر، 1414ق، چ اول.

(2) یوسف/ 53.

(3) ص/ 82.

(4) حجر/ 39و40.

(5) ناس/ 4و5.

http://http://www.askquran.ir/thread32370.html#post558821

موضوع: