مردن اهل آسمان و زمین

پرسش:
در یک سخنرانی شنیدم که اهل زمین و آسمان می میرند! واقعا اهل آسمان ها و ملائکه هم می میرند؟

پاسخ:
با توجه به آیات قرآن کریم(1) روشن می شود که از نشانه های برپایی قیامت، مرگ این جهان است و به عمر این جهان به اذن الهی، پایان داده می شود.
این پایان دنیا، انس و جن، موجودات زمین و بلکه تمام اهل آسمان ها و همه موجودات را در بر می گیرد و احدی، فروگذارده نمی شود.
ذیل آیه شریفه «كُلُّ نَفْسٍ ذائِقَةُ الْمَوْتِ»؛ هر كسى مرگ را مى ‏چشد(2) روایت تفسیری داریم که همه ملائکه حتی ملائکه مقرب و نیز حتی خود ملک الموت هم قبض روح می شود و هیچ موجودی زنده نمی ماند، الا خداوند حیّ قادر متعال.
«...إِنَّهُ يَمُوتُ أَهْلُ الْأَرْضِ حَتَّى لَا يَبْقَى أَحَدٌ ثُمَّ يَمُوتُ أَهْلُ السَّمَاءِ حَتَّى لَا يَبْقَى أَحَدٌ إِلَّا مَلَكُ الْمَوْتِ وَ حَمَلَةُ الْعَرْشِ وَ جَبْرَئِيلُ وَ مِيكَائِيلُ... ثُمَّ يَقُولُ جَلَّ اسْمُهُ: «لِمَنِ الْمُلْكُ الْيَوْمَ»، فَيَقُولُ [فَيَرُدُّ] عَلَى نَفْسِهِ: «لِلَّهِ الْواحِدِ الْقَهَّارِ»(3)
ترجمه این روایت طولانی، از این قرار است:
امام صادق (علیه السلام) فرمود: تمام اهل زمين خواهند مُرد، كه ديگر كسى نمى ‏ماند، سپس تمامى اهل آسمان غير از عزرائيل، ملائکه نگه دارنده عرش الهى، جبرئيل و ميكائيل همه مى‏ ميرند؛ و فرشته مرگ (عزرائيل) در محضر (عرش و عظمت) وارد مى‏ شود، به او گفته مى ‏شود: چه كسانى مانده‏ اند؟ با اينكه گوينده خود آگاه است.
در پاسخ گويد: اى پروردگار! كسى نمانده، به جز فرشته مرگ، نگه دارندگان عرش، جبرئيل و ميكائيل؛ پس جبرئيل و ميكائيل هم خطاب (به مرگ) مى ‏شوند و مى‏ ميرند.
در اين موقع فرشتگان و حاملان عرش گويند: اى پروردگار! اين دو، رسول و امين تو هستند! (چرا بميرند؟!)
خداوند متعال گويد: من براى موجودى كه داراى روح است، مرگ را مقدّر كرده ‏ام كه بايد بميرد.
آنگاه فرشته مرگ مى ‏آيد و در محضر با عظمت خدا مى ‏ايستد، به او گفته مى ‏شود: چه كسانى باقى مانده‏ اند؟ با اينكه خود (گوينده از آن) آگاه است.
گويد: اى پروردگار! كسى نمانده، مگر فرشته مرگ و نگه دارندگان عرش الهى، پس گفته مى‏ شود كه به حاملان عرش بگو تا بميرند.
سپس فرشته مرگ مى ‏آيد و در محضر با عظمت خدا سر به زير مى ‏ايستد، به او گفته مى‏ شود: چه كسى باقى مانده است؟
گويد: اى پروردگار! كسى غير از فرشته مرگ باقى نمانده است؛ (هم چنين) به او گفته مى ‏شود: اى فرشته مرگ! بمير، او نيز مى ‏ميرد.
آن گاه زمين را به قدرت عظمت چپ، و آسمان را به قدرت عظمت راست خود، چند بار به حركت در مى‏ آورد و سخت تكان مى ‏دهد و گويد: كجايند آن هايى كه ادعاى شراكت مرا داشتند؟! كجايند آن هايى كه در برابر من خدايانى قرار مى ‏دادند؟!
سپس خداوند تبارک و تعالى گويد: «امروز مالكيت و پادشاهى از آنِ كيست» و خود خداوند نيز پاسخ گويد: «براى خداى يكتاى قهّار و قدرتمند است.»

بنابر این:
پایان جهان قبل از برپایی قیامت، شامل همه موجودات زنده و همه اهل آسمان و زمین می شود ـ اعم از انسان، جن و ملائکه.

پی نوشت ها:
1. ابراهيم: 14/ 48؛ قصص: 28/ 88؛ الرحمن: 55/ 26 و 27؛ آل عمران: 3/ 185؛ انبیاء: 21/ 35؛ عنکبوت: 29/ 57.
2. آل عمران: 3/ 182.
3. کلینی، الكافي، محقق/مصحح: غفاری و آخوندی، انتشارات دارالکتب اسلامیه ـ تهران، 1407ق، چاپ چهارم، ج ‏3، ص 256، ح 25.

برای مشاهده مطلب در تاپیک اصلی کلیک فرمایید