تعدد شب قدر

image: 

آيا شب قدر متعدد است ؟
إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فىِ لَيْلَةِ الْقَدْرِ * وَ مَا أَدْرَئكَ مَا لَيْلَةُ الْقَدْرِ * لَيْلَةُ الْقَدْرِ خَير مِّنْ أَلْفِ شهَرٍ * تَنزَّلُ الْمَلَئكَةُ وَ الرُّوحُ فِيهَا بِإِذْنِ رَبهِّم مِّن كلُ أَمْرٍ * سَلَامٌ هِىَ حَتىَ‏ مَطْلَعِ الْفَجْرِ (قدر/1-5) ما آن [قرآن‏] را در شب قدر نازل كرديم! * و تو چه مى ‏دانى شب قدر چيست؟! * شب قدر بهتر از هزار ماه است! * فرشتگان و «روح» در آن شب به اذن پروردگارشان براى (تقدير) هر كارى نازل مى‏ شوند. * شبى است سرشار از سلامت (و بركت و رحمت) تا طلوع سپيده! 1. در اينكه" ليلة القدر" در ماه رمضان است ترديدى نيست، چرا كه جمع ميان آيات قرآن همين معنى را اقتضا مى ‏كند، از يك سو مى‏ گويد: قرآن در ماه رمضان نازل شده (بقره/ 185) و از سوى ديگر مى ‏فرمايد: در شب قدر نازل گرديده (قدر/1). 2. شب قدر فقط یک شب است اما در اينكه كدام شب از شبهاى ماه رمضان است؛ گفتگو بسيار است، و در اين زمينه تفسيرهاى زيادى شده، از جمله شب اول، شب هفدهم، شب نوزدهم، شب بيست و يكم، شب بيست و سوم، شب بيست و هفتم، و شب بيست و نهم. ولى مشهور و معروف در روايات اين است كه در دهه آخر ماه رمضان و شب بيست و يكم يا بيست و سوم است، لذا در روايتى مى ‏خوانيم كه در دهه آخر ماه مبارك پيغمبر اكرم تمام شبها را احيا مى ‏داشت و مشغول عبادت بود. و در روايتى از امام صادق علیه السلام آمده است كه" شب قدر ، شب بيست و يكم يا بيست و سوم است"، حتى هنگامى كه راوى اصرار كرد كداميك از اين دو شب است و گفت: اگر من نتوانم هر دو شب را عبادت كنم كداميك را انتخاب نمايم؟! امام علیه السلام تعيين نفرمود، و افزود، ما ايسر ليلتين فيما تطلب:" چه آسان است دو شب براى آنچه مى‏ خواهى"! (1). ولى در روايات متعددى كه از طریق اهل بيت رسيده است بيشتر روى شب بيست و سوم تكيه شده، در حالى كه روايات اهل سنت بيشتر روى" شب بيست و هفتم" دور مى‏ زند. در روايتى از امام صادق علیه السلام نيز نقل شده كه فرمود: التقدير فى ليلة القدر تسعة عشر، و الإبرام فى ليلة احدى و عشرين و الامضاء فى ليلة ثلاث و عشرين. " تقدير مقدرات در شب نوزدهم، و تحكيم آن در شب بيست و يكم، و امضاء در شب بيست و سوم است (2) و به اين ترتيب بين روايات جمع مى ‏شود. ولى به هر حال هاله‏ اى از ابهام شب قدر را به خاطر جهاتى فرا گرفته است. 3. بسيارى معتقدند مخفى بودن شب قدر در ميان شبهاى سال، يا در ميان شبهاى‏ ماه مبارك رمضان براى اين است كه مردم به همه اين شبها اهميت دهند، همانگونه كه خداوند رضاى خود را در ميان انواع طاعات پنهان كرده تا مردم به همه طاعات روى آورند، و غضبش را در ميان معاصى پنهان كرده تا از همه بپرهيزند، دوستانش را در ميان مردم مخفى كرده تا همه را احترام كنند، اجابت را در ميان دعاها پنهان كرده تا به همه دعاها رو آورند، اسم اعظم را در ميان اسمائش مخفى ساخته تا همه را بزرگ دارند، و وقت مرگ را مخفى ساخته تا در همه حال آماده باشند. و اين فلسفه مناسبى به نظر مى‏رسد.(3) پرسش : آيا روز شب قدر هم جزء شب قدر است؟ يعني روز شب قدر هم مثل شب قدر پرفضيلت است يا نه؟ پاسخ : آنچه که در روایات برای فضیلت شب قدر بیان شده است همگی مربوط به شب قدر است. زمان شب قدر از اذان مغرب تا اذان صبح است به عنوان مثال ،اگر شب قدر شب نوزدهم باشد زمان آن از اذان مغرب روز هجدهم تا اذان صبح روز نوزدهم است.

(1)- نور الثقلين،ج 5،ص 625،ح 58

(2)- همان ،ص626،ح 62

(3)- تفسير نمونه، ج‏27، ص188-190.

لينك بحث اصلي :http://http://www.askquran.ir/thread30862.html

موضوع: