عبادت واقعی چه عبادتی است‌؟

"عبد" در لغت به انسانی گفته میشود که سراپا به مولا و صاحب خود متعلق باشد، اراده‌اش تابع ارادة او و خواستش تابع خواست او است‌; در برابر او مالک چیزی نیست و در اطاعت او هرگز سستی به خود راه نمی‌دهد.(ر.ک‌: تفسیر نمونه‌، آیت اللّه مکارم شیرازی و دیگران‌، ج 22، ص 387، دارالکتب الاسلامیة‌.) به تعبیر دیگر، "عبودیت‌"، آن گونه که در کتاب‌های لغت آمده‌، اظهار آخرین درجة خضوع در برابر معبود است‌; بنابراین‌، عبودیت نهایت اوج کمال یک انسان و قرب او به خدا و نهایت تسلیم در برابر ذات پاک او و اطاعت بی قید و شرط و فرمانبرداری در تمام زمینه‌هاست‌. عبادت واقعی و کامل آن است که انسان جز به معبود واقعی یعنی کمال مطلق‌، نیندیشد و جز در راه او گام برندارد، و هر چه غیر او است‌، حتی خویشتن را، فراموش کند.(ر.ک‌: قرآن در اسلام‌، علامه طباطبایی‌;.) بنابراین‌، عبادت واقعی و کامل باید در نهایت خلوص و با تمام توجه باشد وهر گونه توجهی به غیر از خدا، اگر برای خدا نباشد و حالت استقلالی داشته باشد، در واقع شریک قرار دادن برای خداست‌. علامه طباطبایی‌; می‌فرماید: آیة "وَاعْبُدُواْ اللَّه‌َ وَلاَ تُشْرِکُواْ بِه‌ِی شَیْ ?‹ًا"(نسأ،36) گرچه ظاهرش نهی از بت پرستی است‌، ولی با تأمل و تحلیل معلوم می‌شود که پرستش بت‌ها برای این ممنوع است که خضوع و فروتنی در برابر غیر خداست و بت بودن معبود نیز خصوصیتی ندارد; چنان که خدای متعال اطاعت از شیطان را عبادت او شمرده است و با تحلیلی دیگر، معلوم می‌شود که در اطاعت و فرمان برداری انسان میان خود و غیر فرقی نیست و چنان که از غیر خدا نباید اطاعت کرد، از خواست‌های نفس در برابر خدای متعال نیز نباید اطاعت کرد و با تحلیل دقیق‌تری معلوم می‌شود که اصلاً به غیر خدای متعال نباید التفات داشت و از وی غفلت نمود."(قرآن در اسلام‌، ص 20 و 21، دفتر انتشارات اسلامی‌.)