آیات مربوط به عرفان را بنویسید.

از آن‌جا که عرفان اسلامی در محیط و جامعه اسلامی رشد کرده‌، بسیاری از مبانی و اصول اوّلیّه‌اش از متن قرآن است که در ذیل به چند مورد اشاره می‌کنیم‌: 1. تجلی و جذبه در عرفان از آیه "فلما تَجلّی ربُّه للجَبَل‌ِ جعله دکّاً و خَرَّ موسی صعقا" (اعراف‌، 143) گرفته شده و سخنان عارفان بیشتر شرح و توضیح این آیه است‌. 2. معیت الهی از آیه "هو معکم اینما کنتم‌" (حدید، 4) 3. قرب (نزدیکی دل به خداوند از راه صفای آن‌) که عرفا به "نحن اقرب الیه من حبل الورید" (ق‌، 16) استناد می‌کنند. 4. حب‌ّ الهی مستند به آیه "والذین ءَامنوا أَشَدّ حُبّاً للّه‌" (بقره‌، 165) است‌. در نهایت‌، قرآن به حدی مشعون از آیات و معارف عرفانی است که برخی اقدام به تفسیرهای عرفانی از قرآن کردند; مثل‌: تفسیر کشف‌الاسرار و عدة‌الابرار، خواجه عبدالله انصاری و تفسیر القرآن الکریم‌، صدرالمتالهین‌.(0تفسیر هدایت‌، سید محمد تقی مدرسی‌، ترجمه‌: پرویز اتابکی‌، ج 8، ص 37، آستان قدس رضوی / تفسیر المیزان‌، علامه طباطبایی‌;، ج 16، ص 352، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات‌.) علمای اخلاق‌، در برخورد با مسائل اخلاقی‌، دارای سه دیدگاه متفاوت هستند: عده‌ای راه تهذیب نفس را پیشنهاد وعده‌ای‌، طب روحانی را مطرح می‌کنند و برخی معتقد به راه سیر و سلوک هستند. در این دیدگاه‌، انسانها به مسافرانی تشبیه شده‌اند که از نقطه‌ای به راه افتاده‌، به‌سوی لقأالله و مقام قرب الهی پیش می‌روند. آیاتی از قرآن نیز ناظر به این دیدگاه است‌. خداوند متعال می‌فرماید: "یأیّها الإنسن انّک کادح الی ربک کدحا فملـَقیه‌; (انشقاق‌، 6) ای انسان‌! حقاً که تو به‌سوی پروردگار خود به سختی در تلاشی‌، و او را ملاقات خواهی کرد." انسان گاهی بر اثر تزکیه نفس توان درکی پیدا می‌کند که می‌تواند با دیده دل خود به جهان غیب راه یابد و قسمتی از این جهان را (به مقدار توانایی و قدرت خویش‌) مشاهده کند، و به تعبیر دیگر، پرده‌ها کنار می‌رود، و بعضی از حقایق جهان غیب بر او کشف می‌شود، به همان روشنی که انسان با چشم سر خود محسوسات را می‌بیند; بلکه به مراتب از آن روشن‌تر و اطمینان بخش‌تر است‌. این حالت را "مکاشفه‌" یا "شهود عرفانی‌" می‌گویند. چنان‌که قرآن کریم می‌فرماید: "کلاّ لوتعلمون علم الیقین # لترون‌ّ الجحیم‌; (تکاثر، 5و6) اگر شما علم الیقین می‌داشتید جهنم را مشاهده می‌کردید." علامه طباطبایی در تفسیر این آیه می‌فرماید: از ظاهر آیه به نظر می‌رسد که این آیه به مشاهدة جهنم در دنیا، اشاره دارد; مشاهده‌ای با چشم دل که از آثار ایمان و یقین است‌.(المیزان‌، علامه طباطبایی‌، ج 20، ص 352، نشر مؤسسه مطبوعاتی اسماعیلیان‌.); یعنی ممکن است انسان در دنیا به مرحله‌ای از یقین برسد که پرده‌ها از مقابل چشمش کنار رود و بعضی از حقایق عالم غیب را ببیند. از آنچه در آیات و روایات آمده روشن می‌شود که قلب و روح انسان‌، همچون آینه‌ای است که گاه بر اثر غبار گناه و زنگار اخلاق بد، هیچ حقیقتی را منعکس نمی‌کند; ولی هنگامی‌که این گردوغبار با آب توبه شسته‌، و زنگارها به وسیله تهذیب نفس زدوده شد و دل صیقل یافت‌، حقیقت در آن پرتو افکن و صاحب آن‌، محرم اسرار الهی می‌شود و پیام‌هایی را که گوش نامحرمان از شنیدن آن محروم است‌، می‌شنود و هر قدر ایمان و یقین انسان بالا رود، و حجاب‌هایی که بر اثر گناهان و روحیات و صفات زشت‌، اطراف دل را می‌گیرد کنار زده شود، حقایق بیشتری از جهان هستی برای انسان مکشوف می‌گردد تا آنجا که می‌تواند ابراهیم‌وار بر ملکوت آسمان‌ها و زمین نظر کند; چنان که در روایتی از پیامبر اکرم‌آمده است‌: "هر کس چهل روز خود را برای خدا خالص سازد، چشمه‌های حکمت از قلبش بر زبانش جاری می‌شود.(سفینة‌البحار، شیخ عباس قمی‌، ج 2، ص 668، دارالاسوة للطباعة و النشر.) قرآن کریم نیز این مطلب را در آیات مختلف یادآوری کرده‌; از آن جمله‌: الف‌) "یـََّأیّها الّذین ءامنوا إن تتّقوا اللّه یجعل لّکم فرقانًا; (انفال‌، 29) ای کسانی که ایمان آورده‌اید! اگر از ]مخالفت فرمان‌[ خدا بپرهیزید، برای شما وسیله‌ای جهت جدا ساختن حق از باطل قرار می‌دهد، ]=روشن‌بینی خاصی که در پرتو آن‌، حق را از باطل خواهید شناخت‌;[". ب‌) "یـََّأیّها الّذین ءامنوا اتّقوا اللّه و ءامنوا برسوله یؤتکم کفلین مِن رّحمته و یجعل لّکم نورا تمشون به‌; (حدید، 28) ای کسانی که ایمان آورده‌اید! تقوای الهی پیشه کنید و به رسولش ایمان بیاورید تا دو سهم از رحمتش را به شما ببخشد و برای شما نوری قرار دهد که با آن ]در میان مردم و در مسیر زندگی خود[ راه بروید". ج‌) "فمن کان یرجوا لقآء ربّه فلیعمل عملاً صـَلحا و لایشرک بعبادة ربّه أحدا; (کهف‌، 110) پس هر که به لقای پروردگارش امید دارد، باید کاری شایسته انجام دهد، و هیچ کس را در عبادت پروردگارش شریک نکند". د) "والّذین جـَهدوا فینا لنهدینّهم سبلنا و إن‌ّ اللّه لمع المحسنین‌; (عنکبوت‌، 69) و آنها که در راه ما ]با خلوص نیت‌[ جهاد کنند، قطعاً به راه‌های خود، هدایتشان خواهیم کرد، و خداوند با نیکوکاران است‌". البته هر کس چنین ادعایی ]شهود عرفانی‌[ داشته باشد نمی‌توان از او پذیرفت و نمی‌توان به سخنان هر مدعی گوش فرا داد; زیرا در برابر کشف و شهود واقعی که گاه بر اثر ایمان و یقین کامل و گاه به جهت ریاضت‌هایی حاصل می‌شود، کشف و شهودهای خیالی و شیطانی نیز فراوان است که گاه بر اثر تلقین‌های مکرر و انحراف فکر و ذهن از جاده صواب‌، و گاه بر اثر القائات شیطان‌، صحنه‌هایی در نظر انسان مجسم می‌شود که هرگز با واقعیت تطبیق نمی‌کند و چیزی جز خیال و اوهام نیست که با آگاه شدن از طرق شناختن مدعیان راستین از دروغین می‌توان فهمید که کدام کشف و شهود ما واقعی و رحمانی و کدام کشف و شهودها خیالی و شیطانی است‌.(ر.ک‌: پیام قرآن‌، آیت الله مکارم شیرازی و دیگران‌، ج 1، ص 252ـ294، نشر مدرسة‌الامام امیرالمؤمنین ـ معرفت شناسی در عرفان‌، سیدحسین ابراهیمیان‌، نشر مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی‌.) جهت آگاهی بیشتر در مورد عرفان و اقسام آن (نظری و علمی‌)، به کتاب‌هایی که در این مورد نوشته شده مراجعه فرمایید: مانند: 1. عرفان و حماسه‌، آیت الله جوادی آملی‌، نشر فرهنگی رجأ. 2. عرفان ناب‌، عرفان در قرآن و مکتب اهل‌بیت‌، دکتر احمد باقرزاده‌، میانجی‌، انتشارات تپش‌. 3. عرفان اسلام‌، علامه محمد تقی جعفری‌، مؤسسه نشر کرامت‌. 4. انسان و قرآن‌، آیت الله حسن حسن‌زاده آملی‌، نشر الزهرأ. 5. معارف دورة6 ش‌، گروهی از نویسندگان‌، نشر دانشگاهی‌. 6. عرفان حافظ (تماشاگه راز)، اثر متفکر شهید استاد مرتضی مطهری‌، انتشارات صدرا. 7. تجلّی و ظهور در عرفان نظری‌، سعید رحیمیان‌، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزة علمیه قم‌. 8. فلسفة عرفان‌، دکتر سید یحیی یثربی‌، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزة علمیة قم‌. 9. معرفت‌شناسی در عرفان‌، سید حسین ابراهیمیان‌، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزة علمیه قم‌.