عقاید

پرسش:

یکی از تعارضات پنهانی اسلام، محور قرار دادن هم‌زمان «خود»، «دیگری» و «خدا» است! هم باید به دنبال بهشت و پاداش بود (خودمحوری)، هم باید به دیگران توجه داشت و مثلاً بخشی از پول را به‌عنوان صدقه و خمس و زکات به آن‌ها داد (دیگرمحوری) و هم باید در همه کارها نیت الهی را در نظر گرفت (خدامحوری)! در فلسفه اخلاق روشن‌شده که این سه اصل باهم متعارض‌اند و عجیب اینجاست که خدای اسلام می‌خواهد آن‌ها را باهم جمع کند!

پاسخ:

پرسش:

در روایات دارد که مؤمن کم عقل دین را خراب می‌کند. چطور عقل را در وجودمان تقویت کنیم؟

پاسخ:

پرسش:

آیا برای کسانی که به جهنم می‌روند آفریده شدن لطف است؟

پاسخ:

خلقت در حقیقت یک «ضرورت» است و خداوند متعال به‌مقتضای این‌که همه کمال‌ها را داراست هر موجودی که شایستگی آفرینش داشته باشد را خلق می‌کند. 

پرسش:

از کجا بفهمیم خداوند راستگو است؟

پاسخ:

اعتقاد به صداقت و راست‌گویی خداوند، از جمله اعتقادات دینی و مشترک میان ادیان الهی است که در اسلام نیز  پذیرفته‌شده است. به تعبیر قرآن، خداوند، نه‌ فقط راست‌گو است، بلکه راست‌گوترین است(۱) و هیچ‌گاه از وعده‌ای که داده، تخلف نمی‌ورزد و حتماً به آن عمل خواهد کرد: «وعده حق خداوند است و کیست که در گفتار و وعده‌هایش، از خدا صادق‌تر باشد»؟!(۲) محققان به‌منظور اثبات عقلی این باور دینی، ادله مختلفی را ذکر کرده‌اند که در ادامه به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:

پرسش:

اعتقاد داشتن به فال حافظ درست هست؟

پاسخ:

انواع فال بینی و کف بینی را نه علم تأیید می‌کند، نه عقل و اندیشه آن را می‌پذیرد و نه وحی و دین بر آن صحه می‌گذارد. صرف تقارن دو یا چند اتفاق در برخی اوقات، نه بیانگر قانون علیت است و نه نشانه آن، زیرا اگر چنین بود، کلیت می‌یافت و همیشه آن اتفاق رخ می‌داد.

پرسش:

چرا خدا اینهمه ناامنی و کشت و کشتار قرار داده؟خدا همه این ظلم‌ها و جنگها و فقرها رو میبینه، دلش نمیسوزه؟

پاسخ:

«مسئله شرور» و رنج‌هایی که در عالم وجود دارد و تنافی آن با خیرخواهی خداوند، یکی از مسائل بسیار گسترده و پردامنه است که سابقه طولانی (به قدمت تاریخ تفکر بشر) داشته و پاسخ‌های بسیاری از سوی اندیشمندان شرق و غرب عالم به این سؤال داده‌ شده است.(۱) 

پرسش:

چرا با وجود اینکه در قرآن اکراه در دین نفی شده است فرزندان در جامعه اسلامی مجبور به انتخاب اسلام می‌شوند و چاره‌ای جر انتخاب این دین ندارند و اگر بخواهند از اسلام خارج شوند و مسیحی بشوند، گرفتار مجازات ارتداد یعنی اعدام می‌شوند؟

پاسخ:

آزادی عقیده در اسلام، از مسلمات مذهبی است که در مقایسه با برخی از احکام و فروعات فقهی، همچون مجازات مرتد، پرسش‌های مختلفی را پدید آورده است. در این مجال، به چیستی و اقسام و شرایط مرتد و انوع مجازاتش نمی‌پردازیم و صرفا به طرح نکاتی درباره آزادی عقیده در دین اسلام و نسبت آن با مجازات مرتد، بسنده می‌کنیم:

پرسش:

اسلام چیست؟

پاسخ:

این نکته را نباید از نظر دور داشت که سؤال یاد شده بسیار کلی است و دین اسلام را می‌توان از جنبه‌های بسیاری مورد توجه و توضیح قرار داد. اما در اینجا سعی می‌شود به کلیاتی در تعریف دین اسلام اکتفا کنیم.

پرسش:

آیا سنی‌ها همون وهابیت هستند؟

پاسخ:

پرسش:

در قرآن تنها مجازات مرتد، «حبط اعمال» بوده است؛ پس به چه دلیلی برای مرتد مجازات‌های سنگین در نظر می‌گیرید؟! وقتی حکمی در قرآن نیامده، چرا از پیش خود اینقدر خشن با مرتدان برخورد می‌کنید؟

پاسخ: